Triomino, bendeki ismiyle triominos - domino hoch drei.
Nedir bu triomino? Domino'nun üçgen şekillerle oynanan bir türü. Çok az bilinen bir oyun ama gerçekten matematiği beni mest etti diyebilirim. Tatildeydim, eskaza gözüm bu oyuna takıldı ve bütün bir günümü "perfect match" aramakla geçirdim. 4 kişilik oynanan bu oyuna anlamsız bir şekilde kafaya taktım ve anlamsızca kafama takılan her şeyi buraya yazdığım gibi bunu da yazıyorum.
Öncelikle oyuna şöyle bi bakalım.
Dört kişilik bir aile oyunu. Her bir kişiye 9'ar adet üçgen şeklinde taş veriliyor. Üçgenlerin köşelerinde 0'dan 5'e kadar sayılar var. Aynı dominodaki gibi üçgenleri yan yana gelen kenarları aynı sayı olacak şekilde diziliyor ve elindeki taşı en çabuk bitiren oyunu kazanıyor. Taşların üçgen olması dışında dominodan hiçbir farkı yok.
Üçgenler, üçgenler ve üçgenler.. Ve bir matematiksel kod(?). İşte bana dert olan kısım.
Oyunu 4 kişi oynadığımızda hiçbir yere tam olarak oturmayan taşlar oyuncuların ellerinde kaldı. Yahut üçgenler o kadar dağınık yerleşmişti ki "ein mathematischer code" olmadığı çok barizdi, rastgele diziliyordu işte. Ayrıca insan nedensizce tam olarak bütün taşlar yerine otursun, kimsenin elinde bir taş kalmasın, güzel bir şekil olsun istiyor. Ayrıca ein mathematischer code'u gördükten sonra böyle bir şeklin olması gerektiğini düşündüm. İnternette de şöyle bir araştırma yaptım ama bu şekli henüz göremedim.
Bu matematik formülü merakımı gıdıkladı. Diğer üç kişiyi oyundan uzaklaştırıp saatlerimi bu kodu bulmaya ayırdım.
Ve sonuç:
En içten itibaren 0'dan 5'e dönen bir sıra, altıgenlerin ortasından bakarsak 0'dan 5'e bir sıra, aynı şekilde dışardaki ortalarda bir sıra ve yıldızın kalan sağ ve sol uçlarında 0'dan 5'e bir sıra. Bulabildiğim en yakın formül bu oldu.
Öncelikle bulduğum bu şekilden tatmin olmadığımı itiraf etmeliyim.
Şu son kalan iki parçanın her biri için 2 ayrı uygun yerleşim yeri var. Aslında bu iki parça olmasa tam bir mükemmel şekil olacak ama ne yazık ki kaldılar. Üstelik bulduğum bu yıldızın içinin boş olmasını da istemezdim. Sonuç olarak saatlerimi ayırdığım bu triomino macerasından yüzde yüz tatmin olmuş olarak ayrılamadım.
Bu tatminsizlik beni acaba mükemmel şekil ne olabilir? sorusuna yöneltti ve ben de taşların arkasını çevirip rastgele bir mükemmel şekil bulmaya çalıştım ve yine başarısız oldum:
Şeklin içini doldurduğumda yine iki parça arttı.
Tatilim bitti ve oyun bana ait olmadığı için yanımda götüremedim. İnternette bu oyunu satan bir yer de bulamadım ve böylece bir matematik formülüne sahip olduğunu iddia eden oyun ve bu takıntım benim için yarım kaldı.
Biliyorum blogumu çok kişi okumaz ama iki ricam var:
1 - 56 parça üçgenden hiç parça artmadan nasıl bir mükemmel şekil ( ya da düzgün çokgen )oluşturulabilir? Bu şekil altıgen olmak zorunda mı? Düzgün çokgen olmak zorunda mı?
2- Böyle bir şekil varsa triomino kuralları dahilinde nasıl bir araya getirilebilir? Hakikaten bir ein mathematischer code var mı?
Eğer bu iki sorunun cevabını biliyorsanız beni bu dertten kurtarın.
Contact: ankaraliornitorenk@gmail.com
P.S. : Sorry for couldn't translate all writing. I could'nt find a perfect shape with triomino rules or without rules. Please contact me for any idea.
A.O. / 21.8.2015